Sinan 400 yıl sonrayı gördü
Posted: 16 Dec 2007, 17:24
Bir Mimar Sinan eseri olan Şehzadebasi Camii'nin 1990'lı yıllarda devam
eden restorasyonunu yapan firma yetkililerinden bir inşaat muhendisi,
caminin restorasyonu sırasında yaşadıkları bir olayı TV'de şöyle
anlatmaştı:
Cami bahçesini çevreleyen havale duvarında bulunan kapıların uzerindeki
kemerleri oluşturan taşlarda yer yer cürümeler vardı.
Restorasyon programında bu kemerlerin yenilenmesi de yer alıyordu. Biz
inşaat fakültesinde teorik olarak kemerlerin nasıl işsaat edildiğini
oğrenmiştik fakat taş kemer inşaasi ile ilgili pratiğimiz yoktu.
Kemerleri nasıl restore edeceğimiz konusunda ustalarla toplantı yaptık.
Sonuç olarak kemeri alttan yalayan bir tahta kalip çakacaktık. Daha sonra
kemeri yavaş yavaş söküp yapım teknikleri ile ilgili notlar alacaktık ve
yeniden yaparken bu notlardan faydalanacaktık.
Kalıbı söktük.
Sökmeye kemerin kilit taşından başladık. Taşı yerinden çıkardığımızda
hayretle iki taşın birleşme noktasında olan silindirik bir boşluğa
yerleştirilmiş bir cam şişeye rastladık.
Şişenin içinde durulmuş beyaz bir kağıt vardı. Şişeyi açıp kağıda baktık.
Osmanlıca bir şeyler yazıyordu. Hemen bir uzman bulup okuttuk.
Bu bir mektup idi ve Mimar Sinan tarafından yazılmıştı. Şunları söylüyordu:
"Bu kemeri oluşturan taşların ömrü yaklaşık 400 senedir. Bu müddet zarfında
bu taşlar çürümüş olacağından siz bu kemeri yenilemek isteyeceksiniz.
Büyük bir ihtimalle yapı teknikleri de değişeceğinden bu kemeri nasıl
yeniden inşaa edeceğinizi bilemeyeceksiniz.
İşte bu mektubu ben size, bu kemeri nasıl inşa edeceğinizi anlatmak icin
yazıyorum. "
Koca Sinan mektubunda böyle başladıktan sonra o kemeri inşa ettikleri
taşları Anadolu'nun neresinden getirttiklerini söylerek izahlarına devam
ediyor ve ayrıntılı bir biçimde kemerin inşaasını anlatıyordu......
Bu mektup bir insanın, yaptığı işin kalıcı olması için gösterebileceği
çabanın insan üstü bir örneğidir. Bu mektubun ihtişamı, modern çağın
insanlarının bile zorlanacağı taşın ömrünü bilmesi, yapı tekniğinin
değişeceğini bilmesi, 400 sene dayanacak kağıt ve mürekkep kullanması gibi
yüksek bilgi
seviyesinden gelmektedir.
Şüphesiz bu yüksek bilgiler de o koca mimarın erişilmez özelliklerindendir.
Ancak erişilmesi gerçekten zor olan bu bilgilerden çok daha muhteşem olan,
400 sene sonraya çözüm üreten sorumluluk duygusudur.